Người dân xem bơi bên bờ sông Kiến Giang.
Người dân xem bơi bên bờ sông Kiến Giang.
Lễ hội bơi thuyền (bơi trải) trên sông Kiến Giang ở huyện Lệ Thủy (Quảng Bình) đã có cách nay hơn 400 năm. Ban đầu hội bơi thuyền diễn ra vào rằm tháng 7 để cầu mưa, cầu siêu. Từ năm 1945, lễ hội được tổ chức vào ngày 2-9, gọi là hội bơi thuyền Tết Độc Lập.
Trên 50 thuyền tham gia lhội đua vào ngày 2-9 này. Không chỉ thuyền bơi nam, mà có cả thuyền bơi nữ cùng thi trên sông nước.
Thuyền bơi hai vòng, vòng một cho thuyền trong cụm gồm vài xã với nhau, vòng hai cho tất cả các thuyền trong huyện. Họ bơi thựa (bơi thử) trước ngày 2-9 cả nửa tháng ròng, quyết tâm giật giải.
Dân Lệ Thủy say bơi thuyền đến độ thời kỳ Mỹ ném bom miền Bắc, dân làng Xuân Lai, xã Xuân Thủy đã đào hầm cất giấu, bảo vệ thuyền bơi. Đến năm 1973 hết chiến tranh ở miền Bắc, họ mới moi thuyền lên và giành luôn giải nhất năm đó.
Mũi Viết (xã Phong Thủy) thường là điểm xuất phát của các cuộc đua, bơi. Dân vùng Chợ Mai, Chợ Chè, Chợ Động trong huyện thường tụ tập tại đây từ lúc 2,3 giờ sáng. Nhiều người kéo vào chợ Tréo từ nửa đêm và ngủ ngay trên các sạp hàng để sáng ra chiếm được chỗ ngồi xem tốt bên bờ sông. Hàng trăm người khác thì đi muộn hơn chút ít với mục đích chiếm được các điểm cao hơn dọc theo bờ sông Kiến Giang.
Sáng 2-9 năm nay, trên 5,7km bờ sông đông đặc người. Không chỉ người dân Lệ Thủy mà hàng ngàn người ở TP Đồng Hới, huyện Quảng Ninh… cũng đua nhau về xem bơI thuyền. Người già, trẻ em, phụ nữ đứng ngồi một chỗ, thanh niên thì chạy bộ, đạp xe đạp, xe máy theo thuyền đua, hò la cổ vũ. Ở Lệ Thủy có câu ca: Dù ai đi Tây, về Đông/ Mồng hai tháng chín cũng mong về nhà/ Về nhà xem hội quê ta/ Dưới sông bơi trải, nhà nhà cờ bay...
Năm 2006, bơi thuyền Lệ Thủy được UBND tỉnh công nhận là lễ hội cấp tỉnh.
Chùm ảnh về lễ hội bơi thuyền Lệ Thủy: